در دنیای امروز، رسیدن به اهداف و آرزوها برای هرکسی می تواند چالش برانگیز باشد و افراد و سازمان‌ها همواره درپی راه‌هایی برای بهبود عملکرد، افزایش کارایی و دستیابی به اهداف خود هستند. به همین دلیل، بسیاری از افراد به دنبال راهنمایی و پشتیبانی یک مربی یا کوچ هستند. کوچینگ در 15 سال گذشته به طور فزاینده ای محبوب شده است و به عنوان ابزاری قدرتمند، نقشی کلیدی در رشد فردی و سازمانی ایفا میکند. به همین دلایل انواع کوچینگ در ایران نیز گسترش یافته است.
در سال 2020 که دنیا با بحران پاندمی کرونا روبرو شد، با شروع قرنطینه ها، جلسات کوچینگ آرام آرام شکل حضوری خود را از دست داد و به تدریج جلسات آنلاین کوچینگ به شدت رشد کردند. با توجه به گستردگی نیاز مخاطبان و متقاضیان این حوزه، شاخه های مختلف و انواع کوچینگ با رویکردهای متفاوتی ایجاد شده اند. در ادامه این مقاله با آکادمی ستاره شمال همراه باشید تا شما را با انواع مدلهای کوچینگ بر اساس معتبرترین منابع موجود در این حوزه، آشنا کنیم.
کوچینگ چیست؟
کوچینگ با توانمند سازی افراد به آنها کمک می کند که خودشان بتوانند اهداف خود را شناسایی کنند و برای چالش ها و مسائل پیش رویشان پاسخ های مناسب پیدا کنند. تعریف دقیق و ساده کوچینگ به ما میگوید که کوچینگ فرآیندی مکالمه محور است که در آن کوچ با گوش دادن فعال به صحبتهای مراجع و طرح پرسشهایی که او را به تفکر وادارد، باعث می شود مراجع به آگاهی درونی برسد.
امروزه کوچینگ نه تنها برای افراد، بلکه برای تیم ها و سازمان های حرفه ای نیز استفاده می شود و نمونه های بسیار موفقی از آن در کمپانی های بزرگی مانند گوگل و بسیاری از شرکتهای شناخته شده دیگر نیز موجود است.
بر اساس تعریف کوچینگ، تفاوت کوچینگ با منتورینگ و جلسات مشاوره و روشهای مشابه مشخص است. تا اینجا متوجه شده اید که هدف از کوچینگ چیست؛ ولی در ادامه درباره شیوه تاثیر گذاری کوچینگ در حوزه های مختلفی از قبییل زندگی شخصی، کسب و کار و سازمان ها و تفاوت های آنها بیشتر صحبت خواهیم کرد.
مهارت کوچینگ چیست؟
مهارت های کوچینگ مجموعه ای از توانایی های شخصی و ارتباطی هستند که به کوچ قدرت می دهد تا بتواند دیگران را در مسیر رشد شخصی و حرفه ای، راهنمایی و حمایت کند. این مهارت ها برای ایجاد اعتماد، پرورش خودآگاهی و کمک به افراد برای رسیدن به حداکثر پتانسیل خود حیاتی هستند. بنابراین باید ابتدا بدانیم که وظایف کوچ چیست.
در اینجا به تفصیل به مهارت های کلیدی در کوچینگ می پردازیم:
توانایی ایجاد ارتباط: گوش دادن فعال، برقراری ارتباط واضح و مختصر، پرسیدن سوالات قدرتمند که خوداندیشی را ارتقا می دهد.
ایجاد ارتباط امن: ایجاد فضایی امن و حمایتی که در آن مراجع بتواند آزادانه صحبت کند.
تعیین هدف: کمک به افراد در تعریف اهداف SMART (خاص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی، مرتبط و زمان دار).
بازخورد: ارائه بازخورد سازنده و عملی که بر پیشرفت تمرکز دارد.
حل مسئله: کاوش مشترک راه حل ها و توانمندسازی افراد برای یافتن پاسخ های خود.
انگیزه و تعهد: تشویق افراد به پایبندی به اهدافشان و پیگیری پیشرفتشان.
تقویت خودآگاهی: کمک به افراد برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، ارزش ها و باورهای محدود کننده خود.
مزایای مهارت های قوی کوچینگ
- بهبود عملکرد فردی و تیمی
- افزایش اعتماد به نفس و انگیزه
- ارتقای توانایی حل مسئله و تصمیم گیری
- روابط و ارتباطات قوی تر در تیم ها
- ایجاد فرهنگ یادگیری و توسعه مستمر
چه کسانی می توانند از توسعه مهارت های مربیگری بهره مند شوند؟
- رهبران و مدیران در همه سطوح
- مدرسان و فعالان حوزه آموزش
- مربیان، مشاوران و منتورها
- هر کسی که می خواهد توانایی خود را در راهنمایی و حمایت از دیگران بهبود بخشد.
انواع کوچینگ چیست؟
همانطور که تنوع چالش‌ها و نیازهای افراد در زندگی روزمره بسیار زیاد است، انواع کوچینگ نیز به طیف گسترده‌ای تقسیم می‌شوند. آشنایی با انواع کوچینگ میتواند راهنمای شما برای انتخاب بهترین مسیر برای رسیدن به موفقیت با کمک کوچینگ خواهد بود.
اما با تنوع در انواع کوچینگ، انتخاب مسیر مناسب میتواند چالش‌برانگیز باشد. آشنایی با انواع کوچینگ به شما کمک میکند تا:
- نیازها و اهدافتان را به طور دقیق‌تر بشناسید.
- بهترین نوع کوچینگ را برای خود انتخاب کنید.
- از خدمات کوچ به طور موثرتر استفاده کنید.
- به نتایج مطلوب و مورد نظر خود دست یابید.
دسته بندی کوچینگ انواع مختلفی دارد که ما در اینجا درباره هرکدام از آنها و معیارهای دسته بندی آن به طور کامل صحبت خواهیم کرد. آشنایی با کوچینگ و انتخاب مسیر مناسب، میتواند شما را به دستیابی به رسالت وجودی و یا پیشرفت سازمان تان نزدیکتر کند. توجه داشته باشید برخی دسته بندی ها ممکن است مورد تایید تمام مرجع های معتبر در حوزه کوچینگ نباشد، اما به دلیل اینکه در مطالعات خود ممکن است با برخی از این موارد مواجه شوید، در اینجا آنها را نیز معرفی میکنیم
دسته بندی کلی کوچینگ اغلب بر اساس زیر انجام می شود:
دسته بندی کوچینگ از لحاظ تعداد مخاطبان
- کوچینگ فردی: Individual Coaching
- کوچینگ گروهی: Group Coaching
دسته بندی کوچینگ از لحاظ موقعیت و ساختار ارائه خدمات
- کوچینگ درون سازمانی (Interal Coaching)
- کوچینگ برون سازمانی (External Coaching)
دسته بندی کوچینگ بر اساس موضوع یا نوع مخاطب
- کوچینگ زندگی، کوچینگ کسب و کار، کوچینگ اجرایی، کوچینگ رابطه، کوچینگ سلامت، کوچینگ توسعه فردی و ….
دسته بندی کوچینگ بر اساس روش ارائه فرآیند کوچینگ
- کوچینگ حضوری، کوچینگ آنلاین، کوچینگ تلفیقی، کوچینگ تلفنی، کوچینگ مکاتبه ای، کوچینگ بوت کمپ
کوچینگ فردی
کوچینگ فردی یا کوچینگ انفرادی به مواردی گفته می شود که در آن، کوچ در هر جلسه خود به طور مستقیم با یک فرد خاص کار میکند و بر اهداف و چالش های فردی او تمرکز می کند و فرایند کوچینگ کاملا شخصی سازی شده برای یک فرد خاص است.
ویژگی های کوچینگ انفرادی
توجه و تمرکز کامل کوچ بر روی مراجع: در کوچینگ فردی، کوچ تمام تمرکز و توجه خود را بر روی یک فرد خاص می‌گذارد و میتواند زمان بیشتری را برای شناخت او، درک نیازها و علایق او و ارائه راهنمایی‌های شخصی سازی شده به او اختصاص دهد.
حل مشکلات پیچیده: در کوچینگ انفرادی، کوچ میتواند به طور عمیق‌تر به مشکلات و چالش‌های کلاینت خود بپردازد و ریشه اصلی آنها را شناسایی کند. این امر در دستیابی به راه حل‌های دقیق‌تر و موثرتر برای حل این مشکلات کمک میکند.
ایجاد رابطه عمیق‌تر: در کوچینگ فردی، فرصت بیشتری برای ایجاد رابطه عمیق‌تر و صمیمی‌تر بین کوچ و مراجعه‌کننده وجود دارد. این امر به افزایش اعتماد و تعهد بین آنها و در نهایت به دستیابی بهتر به اهداف کمک میکند.
کوچینگ گروهی (Group Coaching)
در کوچینگ گروهی که یک نوع خاص سازمانی آن را با نام کوچینگ تیمی می شناسند، یک کوچ با تجربه با گروهی از افراد که معمولاً بین 4 تا 10 نفر هستند، کار میکند. این افراد گاهی اهداف مشترکی دارند و در یک زمینه خاص مانند: یک تیم، شرکت، سازمان و یا یک پروژه با هم کار می‌کنند. در کوچینگ گروهی، کوچ از مهارتهای هدایت گروه، ایجاد فضایی امن و حمایتی، تسهیل بحث و گفتگو برای کمک به اعضای گروه در شناسایی چالش‌ها، توسعه راه‌حل‌ها و اقدام برای رسیدن به اهدافشان استفاده میکند.
مزایای کوچینگ گروهی
- هزینه کمتر: کوچینگ گروهی به طور معمول در مجموع نسبت به کوچینگ فردی هزینه کمتری خواهد داشت.
- یادگیری از تجارب دیگران: اعضای گروه می‌توانند از تجربیات و دیدگاه‌های سایر اعضای گروه بیاموزند.
- حمایت و تشویق: اعضای گروه در یک محیط حمایتی و تشویقی قرار می‌گیرند که به آنها انگیزه می‌دهد تا به اهداف خود دست یابند.
- توسعه مهارتهای بین فردی: اعضای گروه می‌توانند مهارتهای بین فردی خود مانند ارتباطات، همکاری و حل مسئله را ارتقا دهند.
معایب کوچینگ گروهی
- نیاز به تعهد و مشارکت: کوچینگ گروهی فقط در صورتی موثر است که همه اعضای گروه متعهد به مشارکت فعال باشند.
- احتمال وجود تعارض: در گروه‌هایی که افراد با شخصیت‌ها و دیدگاه‌های مختلف حضور دارند، ممکن است تعارضاتی ایجاد شود.
- عدم تمرکز فردی: در کوچینگ گروهی، کوچ ممکن است نتواند به طور کامل بر روی نیازها و خواسته‌های هر یک از اعضای گروه تمرکز کند.
انتخاب بین کوچینگ فردی و گروهی
انتخاب بین کوچینگ فردی و کوچینگ گروهی به نیازها، شرایط و ترجیحات شما بستگی دارد. در نهایت، توصیه میشود که با یک کوچ با تجربه مشورت کنید و پس از بررسی مزایا و معایب هر کدام، بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.
کوچینگ درون سازمانی (Internal Coaching)
در کوچینگ درون سازمانی، کوچ فردی است که در همان سازمان یا شرکت مشغول به کار است و به طور معمول، سمت سازمانی نیز دارد.
مزایای کوچینگ درون سازمانی
- آشنایی عمیق کوچ با فرهنگ و ساختار سازمانی: کوچ داخلی به دلیل سابقه کار در سازمان، به طور کامل با فرهنگ، ارزش‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های موجود در آن آشنا است. این امر به او کمک میکند تا به طور موثرتری با افراد و تیم‌ها کار کند.
- دسترسی آسان به افراد و منابع: کوچینگ داخلی به دلیل حضور در سازمان، به راحتی میتواند با افراد و تیم‌های مختلف در زمان‌های مناسب تعامل داشته باشد و از منابع و امکانات موجود در سازمان استفاده کند.
- ایجاد حس اعتماد و صمیمیت: به دلیل اینکه کوچ داخلی بخشی از سازمان محسوب میشود، افراد راحت‌تر می‌توانند با او ارتباط برقرار کرده و اطلاعات و چالش‌های خود را با او به اشتراک بگذارند.
معایب کوچینگ درون سازمانی
- محدودیت در بی‌طرفی: کوچ داخلی ممکن است به دلیل وابستگی سازمانی، در ارائه بازخورد یا راهنمایی به افراد بی‌طرف نباشد.
- کمبود تخصص در برخی زمینه‌ها: ممکن است کوچ داخلی در همه زمینه‌های مورد نیاز برای کوچینگ تخصص کافی نداشته باشد.
- عدم وجود چالش و تنوع: کوچ داخلی ممکن است به دلیل کار در یک محیط ثابت، انگیزه و خلاقیت خود را از دست بدهد.
کوچینگ برون سازمانی (External Coaching)
در کوچینگ برون سازمانی، کوچ فردی است که به طور مستقل و خارج از سازمان فعالیت میکند و هیچ گونه وابستگی به شرکت یا سازمان مورد نظر ندارد. در کوچینگ خارجی شخصی که به عنوان کوچ و به صورت قراردادی شروع بکار میکند، اغلب مدرک کوچینگ حرفه ای و تجربه بالا دارد و شرکت یا سازمان برای برون سپاری خدمات کوچینگ سازمانی، او را استخدام میکند.
مزایای کوچینگ برون سازمانی
بی‌طرفی و استقلال: کوچ خارجی به دلیل عدم وابستگی سازمانی، میتواند با بی‌طرفی کامل به افراد و تیم‌ها بازخورد و راهنمایی ارائه دهد.
تخصص و تجربه: کوچ های خارجی به طور معمول در زمینه‌های مختلف کوچینگ تخصص و تجربه کافی دارند و می‌توانند خدمات باکیفیتی را ارائه دهند.
تنوع و خلاقیت: کوچ خارجی با افراد و سازمان‌های مختلف در زمینه‌های گوناگون کار می‌کنند که به آنها کمک میکند تا انگیزه و خلاقیت خود را حفظ کنند.
معایب کوچینگ برون سازمانی
هزینه بالاتر: استخدام کوچ خارجی به طور معمول هزینه بیشتری نسبت به کوچ داخلی دارد.
عدم آشنایی با فرهنگ و ساختار سازمانی: کوچ خارجی ممکن است در ابتدای کار با فرهنگ، ارزش‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های موجود در سازمان آشنا نباشد.
دسترسی محدودتر: کوچ خارجی ممکن است به دلیل عدم حضور در سازمان، دسترسی کمتری به افراد و منابع داشته باشد.
انتخاب بین کوچینگ داخلی و خارجی
انتخاب بین کوچینگ داخلی و کوچینگ خارجی به نیازها، شرایط و بودجه شما بستگی دارد. همچنین با توجه به ماهیت سازمان و مشکلات آن باید تصمیم بگیرید که کدام یک از انواع کوچ بهتر می تواند شما را به اهداف سازمانی برساند.
کوچینگ حضوری چیست؟
در این نوع کوچینگ، کوچ و مراجع (کوچی) به صورت حضوری و رودرو با یکدیگر ملاقات می‌کنند. این روش ارتباط نزدیکتر و مستقیم‌تری بین کوچ و مراجع برقرار میکند و میتواند تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد. کوچینگ حضوری (In-person Coaching) دارای ویژگی‌ها و مزایای منحصر به فردی است که میتواند به بهبود تجربه کوچینگ کمک کند. این ویژگی‌ها و مزایا عبارتند از:
ارتباط مستقیم و نزدیکتر
ارتباط حضوری امکان تعامل چهره به چهره را فراهم میکند که به درک بهتر نیازها و احساسات مراجع کمک میکند. این نوع ارتباط میتواند منجر به ایجاد اعتماد بیشتر بین کوچ و مراجع شود.
فضای غیرکلامی و زبان بدن
در جلسات حضوری، کوچ میتواند از نشانه‌های غیرکلامی مانند زبان بدن، حرکات دست و چهره برای درک بهتر وضعیت و احساسات مراجع استفاده کند. این نشانه‌ها می‌توانند به کوچ کمک کنند تا بهتر بفهمد که چه چیزی ممکن است در ذهن مراجع باشد.
محیط کنترل‌شده
جلسات حضوری معمولاً در محیطی برگزار میشود که کوچ میتواند آن را کنترل کند و فضای مناسبی برای تمرکز و رشد فراهم کند. این محیط میتواند حواس‌پرتی‌ها را کاهش داده و بر روی هدف و موضوع جلسه تمرکز بیشتری ایجاد کند.
ارتباط احساسی بیشتر
ارتباط حضوری میتواند احساس نزدیکی و همدلی بیشتری را بین کوچ و مراجع ایجاد کند. این ارتباط میتواند منجر به ایجاد روابط عمیق‌تر و موثرتر شود.
فرصت برای فعالیت‌های عملی
در جلسات حضوری، کوچ میتواند از فعالیت‌های عملی و تمرین‌های حضوری برای تقویت یادگیری و اعمال تکنیک‌ها استفاده کند. این فعالیت‌ها می‌توانند به مراجع کمک کنند تا مهارتهای جدید را به طور عملی تمرین و تجربه کنند.
پشتیبانی فوری
در جلسات حضوری، کوچ میتواند به صورت فوری به سوالات و نگرانی‌های مراجع پاسخ دهد و پشتیبانی لازم را ارائه دهد. این نوع پشتیبانی میتواند به مراجع احساس امنیت و اعتماد بیشتری بدهد.
معایب کوچینگ حضوری
کوچینگ حضوری معایبی نیز دارد که میتواند بر تجربه افراد تأثیر بگذارد. برخی از این معایب عبارتند از:
- هزینه بیشتر: کوچینگ حضوری به طور معمول هزینه بیشتری نسبت به کوچینگ آنلاین و تلفنی دارد.
- محدودیت دسترسی: کوچ و مراجع باید در یک زمان و مکان مشخص در دسترس باشند. افرادی که در مناطق جغرافیایی دورافتاده یا در کشورهایی با تعداد محدود کوچ‌های حرفه‌ای زندگی می‌کنند، ممکن است به کوچینگ حضوری دسترسی نداشته باشند. این محدودیت میتواند افراد را از دریافت کمک حرفه‌ای کوچینگ محروم کند.
- پروتکل های بهداشتی: در مواقع بحران‌های بهداشتی مانند پاندمی‌ها و همه گیری بیماری ها، ملاقات حضوری ممکن است با خطرات ایمنی همراه باشد. این موضوع میتواند باعث ایجاد نگرانی و اضطراب برای کوچ و مراجع شود.
- زمان و هزینه‌های سفر: حضور فیزیکی در جلسات حضوری نیازمند سفر است که میتواند زمان‌بر و هزینه‌بر باشد. این مسئله میتواند باعث ایجاد فشار و خستگی اضافی برای افرادی شود که باید مسافت‌های طولانی را طی کنند.
- انعطاف‌پذیری کمتر: جلسات حضوری برنامه‌ریزی دقیق و انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به جلسات آنلاین دارند. این مسئله میتواند برای افرادی که نیاز به تغییرات سریع در برنامه‌های خود دارند، مشکل‌ساز باشد.
در کل، اگرچه کوچینگ حضوری مزایای زیادی دارد، اما این معایب نیز میتواند تجربه کوچینگ را برای برخی افراد چالش‌برانگیز کند. انتخاب نوع کوچینگ باید بر اساس نیازها، شرایط و ترجیحات فردی صورت گیرد.
کوچینگ آنلاین (Online Coaching)
کوچینگ آنلاین توسط نهاد ها و مرجع های معتبر و بین المللی مورد تایید است و به طور مشخص توصیف شده است. این روش به افراد اجازه می‌دهد تا بدون محدودیت مکانی و زمانی به کوچینگ دسترسی داشته باشند. ICF کوچینگ آنلاین را به عنوان فرآیند ارائه خدمات کوچینگ از طریق بسترهای دیجیتال تعریف میکند که میتواند شامل ویدئو کنفرانس و دیگر ابزارهای آنلاین باشد. در این روش، جلسات کوچینگ به صورت آنلاین و از طریق پلتفرم‌های ویدئو کنفرانس مانند Zoom، Skype، Google Meet و غیره برگزار میشود. معیارهای ICF برای کوچینگ آنلاین شامل موارد زیر است:
- حفظ استانداردهای حرفه‌ای: کوچ‌ها باید به همان استانداردهای اخلاقی و حرفه‌ای که در کوچینگ حضوری رعایت می‌کنند، پایبند باشند.
- ارتباط موثر: کوچ‌ها باید از ابزارهای آنلاین به گونه‌ای استفاده کنند که ارتباط موثری با مراجع برقرار شود. این موضوع شامل اطمینان از کیفیت صدا و تصویر در تماس‌های ویدئویی و پاسخ‌دهی سریع به پیام‌های متنی و ایمیل‌ها میشود.
- حفظ محرمانگی و امنیت: کوچ‌ها باید از ابزارها و پلتفرم‌های امن استفاده کنند تا محرمانگی اطلاعات کلاینت حفظ شود. توجه به پروتکل‌های امنیتی برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی کلاینت ها ضروری است.
- مهارتهای تکنولوژیکی: کوچ‌ها باید دارای مهارتهای لازم برای استفاده از تکنولوژی‌های مرتبط با کوچینگ آنلاین باشند و در صورت نیاز بتوانند مراجع را در استفاده از این ابزارها راهنمایی کنند.
- انعطاف‌پذیری: کوچ‌های آنلاین باید قادر به تنظیم جلسات براساس زمان و نیازهای مراجع باشند، به ویژه به دلیل تفاوت ساعت های زمانی و جغرافیایی.
مزایای کوچینگ آنلاین (Online Coaching)
کوچینگ آنلاین (Online Coaching) دارای مزایای زیادی برای کوچ‌ها و کلاینت‌ها است که میتواند تجربه کوچینگ را بهبود بخشد و دسترسی به خدمات کوچینگ را آسان‌تر کند. برخی از این مزایا عبارتند از:
مزایا برای کلاینت‌ها (مراجع ها)
- دسترسی آسان و راحت: کلاینت‌ها می‌توانند از هر مکانی با اتصال به اینترنت به جلسات دسترسی داشته باشند. این مزیت به ویژه برای افرادی که در مناطق دورافتاده یا کشورهای دیگر زندگی می‌کنند بسیار مفید است.
- انعطاف‌پذیری زمانی: جلسات آنلاین می‌توانند بر اساس برنامه‌های زمانی کلاینت تنظیم شوند، که این امر به افرادی با برنامه‌های شلوغ کمک میکند تا زمان مناسب برای کوچینگ پیدا کنند.
- کاهش هزینه‌ها: هزینه‌های مرتبط با سفر و اجاره فضای ملاقات حذف میشود، که میتواند کوچینگ را مقرون به صرفه‌تر کند.
- احساس امنیت: برخی افراد ممکن است ترجیح دهند از خانه یا فضای خصوصی خود به کوچینگ دسترسی داشته باشند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
- دسترسی به بهترین کوچ‌ها: کلاینت‌ها می‌توانند از خدمات بهترین کوچ‌ها در سراسر جهان بهره‌مند شوند، حتی اگر این کوچ‌ها در نزدیکی محل زندگی آنها نباشند.
مزایا برای کوچ‌ها
- دسترسی به بازار جهانی: کوچ‌ها می‌توانند خدمات خود را به افراد در سراسر جهان ارائه دهند و مخاطبان بیشتری جذب کنند.
- انعطاف‌پذیری در مکان و زمان: کوچ‌ها می‌توانند جلسات خود را از هر مکانی برگزار کنند و برنامه‌های زمانی خود را با انعطاف بیشتری تنظیم کنند.
- کاهش هزینه‌های عملیاتی: کوچ‌ها نیازی به اجاره فضای ملاقات ندارند و می‌توانند هزینه‌های مرتبط با سفر و اجاره دفتر را کاهش دهند.
- افزایش کارایی: کوچ‌ها می‌توانند جلسات بیشتری در زمان کمتر برگزار کنند زیرا نیازی به سفر ندارند.
- تسهیل استفاده از ابزارهای دیجیتال: کوچ‌ها می‌توانند از ابزارها و پلتفرم‌های دیجیتال برای بهبود کیفیت جلسات استفاده کنند، مانند ویدئو کنفرانس، فایل‌های به اشتراک‌گذاری شده، و نرم‌افزارهای مدیریت زمان.
مزایای مشترک کوچ و کلاینت
- ثبت و ضبط جلسات: امکان ضبط جلسات وجود دارد که میتواند برای مرور و بازبینی مجدد مطالب مفید باشد.
- استفاده از تکنولوژی: تکنولوژی‌های جدید می‌توانند تجربه کوچینگ را بهبود بخشند، از جمله استفاده از نرم‌افزارهای خاص کوچینگ، ابزارهای ارزیابی آنلاین و پلتفرم‌های مدیریت جلسات.
- کاهش استرس: عدم نیاز به سفر و حضور در مکان خاصی میتواند استرس مرتبط با جلسات حضوری را کاهش دهد.
- افزایش تعامل و پیگیری: امکان ارسال پیام‌ها و ایمیل‌ها بین جلسات میتواند تعامل و پیگیری بیشتر را فراهم کند.
کوچینگ آنلاین با ارائه این مزایا میتواند تجربه‌ای موثرتر و راحت‌تر برای کوچ‌ها و مراجع‌ها فراهم کند.
کوچینگ تلفیقی (Blended Coaching)
با ترکیب مزایای جلسات حضوری و آنلاین،درک عمیق‌تر و ارتباطی قوی بین کوچ و مراجع شکل میگیرد.
در کوچینگ تلفیقی طی جلسات حضوری، مربی با دقت به زبان بدن، لحن صدا و حالات چهره‌تان، درکی عمیق از شخصیت و نیازهایتان پیدا میکند. این شناخت دقیق، در جلسات آنلاین از طریق تماس‌های تصویری به ارتباطی قوی‌تر و تعاملی پویاتر تبدیل میشود.
کوچینگ تلفنی (Phone Coaching)
ICF کوچینگ تلفنی را به عنوان یکی از انواع کوچینگ می شناسد. این سازمان استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی را برای تمامی روشهای کوچینگ از جمله کوچینگ تلفنی تعیین کرده است.در این روش، جلسات کوچینگ از طریق تماس تلفنی انجام میشود. کوچینگ تلفنی به ویژه برای افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند یا ترجیح می‌دهند از تماس ویدئویی استفاده نکنند، مناسب است.
کوچینگ تلفنی (Phone Coaching)، یکی از روشهای رایج کوچینگ است که در آن مربی و مراجع (کوچی) به صورت تلفنی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این روش کوچینگ دارای مزایا و معایبی است:
مزایای کوچینگ تلفنی
- دسترسی و انعطاف‌پذیری بیشتر: این روش به مربی و مراجع امکان می‌دهد تا از هر مکانی که در آن هستند، به صورت تلفنی کوچینگ را انجام دهند.
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه: با حذف نیاز به سفر و جا‌به‌جایی فیزیکی، زمان و هزینه‌های مرتبط با آن کاهش می‌یابد.
- امکان جلسات مکرر: کوچینگ تلفنی امکان برگزاری جلسات متعدد در هفته یا ماه را فراهم میکند که به پیشرفت مراجع کمک میکند.
معایب کوچینگ تلفنی
- نبود ارتباط چهره‌به‌چهره: فقدان تماس چشمی و زبان بدن ممکن است مانع درک دقیق احساسات و نیازهای مراجع شود.
- تمرکز و توجه کمتر: تماس‌های تلفنی به دلیل وجود حواس‌پرتی‌های محیطی ممکن است باعث کاهش تمرکز مربی و مراجع شود.
- محدودیت در استفاده از ابزارهای بصری: ابزارهای کمکی همچون تخته سفید، اسلاید و نمودارها در کوچینگ تلفنی قابل استفاده نیستند.
در مجموع، کوچینگ تلفنی در بعضی از شرایط میتواند یک روش کارآمد و کاربردی باشد که در مواردی مفید واقع شود، اما برای برخی موضوعات و اهداف کوچینگ، استفاده از روشهای حضوری و آنلاین مناسب‌تر است.
کوچینگ بوت کمپ (Boot camp Coaching)
کوچینگ بوت کمپ نوعی از کوچینگ است که به صورت فشرده و کوتاه‌مدت برگزار میشود. این نوع کوچینگ معمولاً بر روی موضوعات خاصی تمرکز دارد و هدف آن دستیابی به نتایج ملموس در یک دوره زمانی کوتاه است. بوت کمپ‌ها می‌توانند شامل جلسات حضوری، آنلاین یا تلفیقی از هر دو باشند و معمولاً با برنامه‌ریزی دقیق و ساختارمند اجرا می‌شوند.
ویژگی‌های کوچینگ بوت کمپ
- تمرکز بالا: تمرکز بر روی اهداف خاص و دست یافتن به آنها در یک بازه زمانی کوتاه.
- فشردگی: جلسات به صورت فشرده و معمولاً در چند روز یا چند هفته برگزار می‌شوند.
- ساختار مشخص: برنامه‌ریزی دقیق و منظم با تمرینات و فعالیت‌های مشخص.
- گروهی یا فردی: میتواند به صورت گروهی یا فردی برگزار شود.
- تعامل بالا: تعامل مستقیم و مداوم بین کوچ و شرکت‌کنندگان.
مزایای کوچینگ بوت کمپ
- دستیابی سریع به نتایج: به دلیل فشردگی و تمرکز بالا، شرکت‌کنندگان می‌توانند در مدت زمان کوتاهی به نتایج ملموس دست یابند.
- انگیزه و انرژی بیشتر: محیط فشرده و پرانرژی بوت کمپ میتواند انگیزه و اشتیاق شرکت‌کنندگان را افزایش دهد و آنها را برای رسیدن به اهدافشان تحریک کند.
- تبادل تجربیات: در بوت کمپ‌های گروهی، شرکت‌کنندگان می‌توانند از تجربیات و دانش یکدیگر بهره‌مند شوند و شبکه‌های ارتباطی خود را گسترش دهند.
- آموزش عملی: تمرینات عملی و کاربردی در بوت کمپ‌ها به شرکت‌کنندگان کمک میکند تا مهارتهای جدید را به طور عملی بیاموزند و بلافاصله آنها را اجرا کنند.
- تمرکز بر موضوعات خاص: بوت کمپ‌ها معمولاً بر روی موضوعات یا مهارتهای خاصی تمرکز دارند که به شرکت‌کنندگان کمک میکند تا به طور متمرکز بر روی نیازهای خود کار کنند.
معایب کوچینگ بوت کمپ
- فشار و استرس: فشردگی و تمرکز بالا میتواند برای برخی افراد فشار و استرس زیادی ایجاد کند، به ویژه اگر نتوانند به سرعت با محیط بوت کمپ هماهنگ شوند.
- محدودیت زمان: به دلیل محدودیت زمانی، برخی افراد ممکن است نتوانند به عمق کافی در موضوعات مورد نظر برسند و نیاز به دوره‌های تکمیلی داشته باشند.
- هزینه بالا: برخی بوت کمپ‌ها ممکن است هزینه‌های بالایی داشته باشند، به ویژه اگر توسط کوچ‌های معتبر و با تجربه برگزار شوند.
- نیاز به تعهد کامل: شرکت در بوت کمپ‌ها نیاز به تعهد و حضور کامل دارد، که ممکن است برای برخی افراد با برنامه‌های شلوغ یا تعهدات دیگر مشکل‌ساز باشد.
انواع دیگر کوچینگ
کوچینگ مکاتبه ای (Written Coaching): در این روش، ارتباط کوچ و مراجع از طریق ایمیل، پیامک یا پیام‌های متنی انجام میشود. این روش برای افرادی که ترجیح می‌دهند افکار و سوالات خود را به صورت نوشتاری بیان کنند، مناسب است. این روش، روشی رایجی برای کوچینگ در دنیای امروز نیست.
کوچینگ خودآموز (Self-coaching): فرد مهارتهای کوچینگ را فرا می گیرد و روی خود پیاده می کند. کارآیی چنین روشی محدود است و برای حل همه مشکلات نمی توان از آن استفاده کرد.
انواع کوچینگ بر اساس موضوع
دسته‌بندی موضوعی کوچینگ به منظور سازماندهی و تعیین حوزه‌های تخصصی مختلف در کوچینگ ایجاد شده است. این دسته‌بندی به کوچ‌ها و کلاینت‌ها کمک میکند تا به صورت دقیق‌تر نیازها و اهداف خود را شناسایی کرده و با انتخاب درست کوچ، به نتایج مطلوب دست یابند. این دسته‌بندی شامل انواع مختلفی از کوچینگ است که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. کوچینگ به طور کلی از لحاظ موضوعی به دو دسته لایف کوچینگ و بیزینس کوچینگ تقسیم می شود. توسعه فردی نیز زیر شاخه ای است که از کوچینگ زندگی مشتق شده است. دوره های آموزشی کوچینگ اغلب بر اساس موضوع دسته بندی می شوند و محتوای آنها بر آن اساس ارائه می شود.
بیزینس کوچینگ چیست؟ (Business Coaching)
اگر بخواهیم به سوال اینکه بیزینس کوچینگ چیست پاسخ دهیم می توانیم اینگونه بیان کنیم: هدف کوچینگ کسب و کار کمک به صاحبان کسب و کار، مدیران و کارآفرینان برای بهبود عملکرد کسب و کار است. تمرکز آن بر استراتژی‌های کسب و کار، بهبود فرآیندها، افزایش بهره‌وری، توسعه مهارتهای رهبری و مدیریت، ایجاد توازن بین کار و زندگی می باشد. بیزینس کوچینگ به رشد و توسعه کسب و کارها کمک میکند و تاثیر مستقیمی بر سودآوری و موفقیت سازمان و کسب و کارها دارد.
لایف کوچینگ (Life Coaching)
کمک به افراد برای بهبود کیفیت زندگی، دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای و ایجاد تعادل بین جنبه‌های مختلف زندگی، هدف اصلی کوچینگ زندگی یا لایف کوچینگ است. تمرکز بر توسعه مهارتهای فردی، افزایش اعتماد به نفس، بهبود روابط، مدیریت استرس و نگرانی‌ها، تعیین و دستیابی به اهداف زندگی، اولویت لایف کوچینگ است . لایف کوچینگ به افراد کمک میکند تا زندگی بهتری داشته باشند و به اهداف خود برسند.
کوچینگ سلامت و تندرستی (Health and Wellness Coaching)
هدف این شاخه از کوچینگ کمک به افراد برای بهبود سلامت جسمی و روحی است. تمرکز آن بر عادات سالم، تغذیه مناسب، تمرینات ورزشی، مدیریت استرس، بهبود خواب و سلامت عمومی است. سلامت و تندرستی نقش اساسی در کیفیت زندگی افراد دارد و این نوع کوچینگ به بهبود کلی وضعیت جسمی و روحی کمک میکند.
کوچینگ اجرایی (Executive Coaching)
هدف کوچینگ اجرایی کمک به مدیران ارشد و رهبران سازمان‌ها برای بهبود مهارتهای رهبری و مدیریت است. تمرکز آن بر توسعه مهارتهای تصمیم‌گیری، مدیریت زمان، ایجاد استراتژی‌های موفقیت، بهبود ارتباطات و افزایش بهره‌وری تیمی می باشد. کوچینگ اجرایی تاثیر مستقیم بر عملکرد سازمان‌ها دارد و به توسعه رهبران کمک میکند.
کوچینگ تحصیلی (Academic Coaching)
کوچینگ تحصیلی به دانشجویان برای بهبود عملکرد تحصیلی کمک میکند. این شاخه بر توسعه مهارتهای مطالعه، مدیریت زمان، افزایش انگیزه، برنامه‌ریزی تحصیلی و آماده‌سازی برای امتحانات تمرکز می کند. این نوع کوچینگ به دانشجویان و محصلان کمک میکند تا بهترین نتایج تحصیلی را کسب کنند و مسیر آموزشی موفقی را طی کنند.
بهترین شاخه‌های کوچینگ کدام است؟
هر شاخه از کوچینگ اهمیت خاص خود را دارد و بر اساس نیازها و اهداف مختلف افراد و سازمان‌ها طراحی شده است. به طور کلی، بیزینس کوچینگ و کوچینگ اجرایی به دلیل تاثیر مستقیم بر عملکرد کسب و کارها و سازمان‌ها، از اهمیت بالایی برخوردارند. از سوی دیگر، لایف کوچینگ و کوچینگ سلامت و تندرستی به دلیل تاثیر بر کیفیت زندگی افراد، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.
در سال‌های اخیر، تقاضا برای توسعه فردی و بیزینس کوچینگ به طور چشمگیری افزایش یافته است. افراد و سازمان‌ها به دنبال بهبود کیفیت زندگی و عملکرد حرفه‌ای خود هستند و این دو شاخه از کوچینگ می‌توانند به طور موثری به این اهداف کمک کنند. همچنین، با افزایش آگاهی افراد از اهمیت سلامت جسمی و روحی، کوچینگ سلامت و تندرستی نیز با تقاضای زیادی مواجه شده است.
برای یادگیری کوچینگ کسب و کار، دوره بیزینس کوچینگ آکادمی ستاره شمال میتواند برای رشد و پیشرفت کسب وکار و برندسازی شخصی شما موثر باشد. با گذراندن این دوره مدرک رسمی با لوگو ICF دریافت میکنید و می توانید مشغول به فعالیت و کسب درآمد شوید.
یادگیری کوچینگ
اگر به حوزه کوچینگ علاقه مند هستید و از کمک کردن به دیگران لذت می برید، میتوانید با یادگیری اصولی کوچینگ، وارد این صنعت بشوید. دوره تربیت کوچ حرفه ای آکادمی کوچینگ ستاره شمال شما را برای ورود به این صنعت آماده میکند. می توان این دوره را به دوره پزشکی عمومی تشبیه کرد. از این بابت که در این دوره پایه و اساس تخصص های کوچینگ را یاد می گیرید و پس از آن باید برای ورود به حوزه های تخصصی تر اقدام کنید.
با گذراندن این دوره می توانید به عنوان لایف کوچ یا بیزینس کوچ و یا هر گرایش دیگری که در آن تخصص یا تجربه بیشتری دارید شروع به فعالیت و کسب درآمد کنید. در این دوره به شما مدرک بین المللی ICF اعطا میشود که با آن می توانید در هرجای دنیا به عنوان کوچ فعالیت کنید. مدرک معتبر ICF حتی می تواند برای ساکنین ایران که قصد مهاجرت و یا شروع کسب و کار در خارج از ایران دارند نیز ارزشمند باشد.
کدام نوع از کوچینگ برای من مناسب است؟
انتخاب نوع مناسب کوچینگ میتواند تاثیر زیادی بر دستیابی به اهداف شخصی و حرفه‌ای شما داشته باشد. با توجه به تنوع زیاد در شاخه‌های مختلف کوچینگ، ممکن است انتخاب بهترین نوع برای شما چالش‌برانگیز باشد. در ادامه چند مرحله برای کمک به شما در انتخاب مناسب‌ترین نوع کوچینگ ارائه شده است:
تعیین نیازها و اهداف خود
ابتدا باید نیازها و اهداف خود را شناسایی کنید. برای این منظور، به سوالات زیر پاسخ دهید:
- چه تغییراتی می‌خواهید در زندگی شخصی یا حرفه‌ای خود ایجاد کنید؟
- چه مهارت‌ها و توانایی‌هایی می‌خواهید بهبود دهید؟
- چه چالش‌هایی در حال حاضر با آنها مواجه هستید؟
- اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت شما چیست؟
شناخت انواع مختلف کوچینگ
با شناخت انواع مختلف کوچینگ، میتوانید بهتر تصمیم بگیرید که کدام یک برای شما مناسب‌تر است.
مشورت با کوچ‌های مختلف
با صحبت کردن با کوچ‌های مختلف، میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد هر نوع کوچینگ و نحوه کار آنها کسب کنید. همچنین، میتوانید از تجربیات و نظرات دیگران که از خدمات کوچینگ استفاده کرده‌اند، بهره‌مند شوید.
شرکت در جلسات معرفی
بسیاری از کوچ‌ها جلسات معرفی یا مشاوره رایگان ارائه می‌دهند که میتوانید در آنها شرکت کنید و با روش کار آنها آشنا شوید. این جلسات به شما کمک می‌کنند تا بفهمید آیا روش و سبک کوچینگ آنها با نیازها و اهداف شما هماهنگ است یا نه. برای اینکار میتوانید از مشاوره رایگان در همین صفحه استفاده کنید.
بررسی صلاحیت و تجربه کوچ
اطمینان حاصل کنید که کوچ انتخابی شما دارای صلاحیت و تجربه کافی در حوزه مورد نظر است. بررسی مدارک، گواهینامه‌ها و تجربیات گذشته کوچ میتواند به شما در این زمینه کمک کند.
ارزیابی نتایج و تطابق
پس از انتخاب نوع کوچینگ و شروع جلسات، به طور مداوم نتایج و پیشرفت‌های خود را ارزیابی کنید. اگر متوجه شدید که نوع کوچینگ انتخابی شما به دستیابی به اهداف مورد نظرتان کمک نمی‌کند، ممکن است نیاز به تغییر کوچ یا شاخه کوچینگ داشته باشید.