مدیریت مالی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی است که تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر رفاه و آرامش ما دارد . کوچینگ مالی نه تنها به شما در بهبود و پیشرفت اوضاع مالی کمک می‌کند، بلکه کوچ مالی به عنوان یک حامی و همراه، شما را در مسیر درست نگه می‌دارد.
برای مثال، 35 درصد از افرادی که پرونده مالی دارند، بدهی‌هایی دارند که در مرحله وصول است. تنها 46 درصد از افراد دارای یک صندوق اضطراری هستند و تنها 24 درصد از آنها دانش پایه‌ای در زمینه امور مالی دارند.
از سوی دیگر، 25 درصد از افراد به‌طور مداوم در مورد پول نگرانی دارند. در واقع پول، بیشتر از روابط و کار، برای افراد استرس‌زا است.
مدیریت مالی ترکیبی از احساسات، تجربیات و دانش است و متأسفانه، بسیاری از ما در این حوزه با نقاط کور زیادی مواجه هستیم. اغلب ما نمی‌دانیم آیا تصمیمات مالی درستی می‌گیریم یا خیر. حتی اگر مطمئن باشیم که در مسیر نادرست قرار داریم، پیدا کردن راه‌حل مناسب یا حتی پرسیدن سوالات صحیح اغلب برایمان سخت است.
اینجاست که کوچ مالی وارد میدان می‌شود. او به عنوان یک متخصص، مشوق و همکار مسئولیت‌پذیر، به شما کمک می‌کند تا امور مالی خود را سر و سامان دهید، اعتماد به نفس مالیتان را افزایش دهید و آرامش ذهنی بیشتری داشته باشید.
کوچ مالی کیست؟
کوچ مالی فردی است که آموزشهای لازم را دیده و شما با او به وضعیت مالیتان نگاهی دقیق می اندازید و فرصت‌هایی برای مدیریت بهتر پولتان شناسایی می کنید. به جای تصمیم‌گیری برای شما، کوچ مالی بیشتر روی مهارت‌های مدیریت مالی تمرکز دارد تا شما را برای رسیدن به اهداف مالیتان توانمند سازد و پایه‌ای محکم برای آینده مالیتان ایجاد کند.
کوچینگ مالی چیست؟
کوچینگ مالی نوعی از کوچینگ است که به‌طور خاص برای شرایط فردی هر مراجع تنظیم می‌شود. کوچینگ مالی نوعی کوچینگ تخصصی است که به افراد کمک می‌کند مهارت و سواد مالی خود را تقویت کنند و مدیریت پول و سرمایه قوی تری داشته باشند. برخلاف مشاوران مالی، کوچ مالی ممکن است به شما کمک کند تا بودجه‌بندی کنید، با همسر خود در مورد مسائل مالی صحبت کنید یا باورهای ناهشیاری که بر عادت‌های خرج کردن شما تأثیر می‌گذارند را بررسی کنید.
شاید بیشتر مکالمات شما با یک کوچ مالی حول محور پول باشد، اما ممکن است موضوعات دیگری هم در بحث‌ها مطرح شود. کوچ شما ممکن است نگرش‌ها و باورهای شما در مورد پول را بررسی کند. او ممکن است درباره وضعیت مالی شما در دوران کودکی، اهداف مالی شما در آینده یا نحوه ارتباط شما با همسر در مورد مسائل مالی سوالاتی بپرسد.
آیا کوچ مالی و مشاور مالی یکسان هستند؟
برای تبدیل شدن به یک کوچ مالی هیچ الزام قانونی برای دریافت مجوز رسمی وجود ندارد؛ هر کسی می‌تواند خدمات کوچینگ مالی ارائه دهد. با این حال، بیشتر کوچ‌های مالی معمولاً دارای برخی آموزشهای مرتبط با امور مالی هستند. آنها ممکن است مجوزهای حرفه‌ای، مدرک تحصیلی یا سال‌ها تجربه در صنعت مالی داشته باشند. برخی حتی از طریق سازمان‌های مستقل مانند انجمن مشاوره و برنامه‌ریزی مالی (AFCPE) اعتبارنامه می گیرند.
مشاوران مالی معمولاً دارای مدرک تحصیلی در رشته مالی هستند و بر اساس محدودیت‌های دولتی و سازمانی، عنوان‌هایی مانند: برنامه‌ریز مالی رسمی یا مشاور سرمایه‌گذاری را دریافت می‌کنند. برخلاف کوچ‌های مالی که معمولاً به صورت مستقل فعالیت می‌کنند، مشاوران مالی با شرکت‌ها یا محصولات خاصی مرتبط هستند و اغلب از فروش محصولات مالی کارمزد دریافت می‌کنند.
مشاوره مالی به دلیل هزینه‌های بالا، معمولاً برای افراد با دارایی خالص بالاتر (بیش از 250,000 دلار) به کار گرفته می شوند.
وظایف کوچ مالی چیست (و چه نیست)؟
پس اگر مشاوران مالی مشاوره می‌دهند و برنامه‌ریزان مالی برنامه‌ریزی می‌کنند، کوچ‌های مالی چه کاری انجام می‌دهند؟
پاسخ: کمی از همه چیز! کوچ‌های مالی با نگاهی جامع به وضعیت مالی شما، جلسات کوچینگ را با توجه به اهداف خاص شما تنظیم می‌کنند. ممکن است بخواهید درباره مدیریت مالی شخصی بیشتر یاد بگیرید، یا قصد دارید بدهی‌های خود را پرداخت کنید یا برای بازنشستگی پس‌انداز کنید. در این مواقع کوچ مالی گزینه مناسبی است.
اهداف کوچینگ مالی چیست؟
- تعیین اهداف مالی و ایجاد برنامه‌ای برای دستیابی به آنها
- پرداخت بدهی‌ها، مانند وام‌های دانشجویی یا کارت‌های اعتباری
- یادگیری درباره امور مالی شخصی و تصمیم‌گیری‌های مالی درست
- افزایش امتیاز اعتباری برای دستیابی به اهداف مالی آینده مانند خرید خانه یا شروع یک کسب‌وکار
- یادگیری مراحل برنامه‌ریزی بازنشستگی و اطمینان از اینکه در مسیر صحیح برای بازنشستگی مالی پایدار هستید
- ایجاد صندوق اضطراری برای روز مبادا یا در صورت از دست دادن شغل
- درک محصولات مالی مختلف و اینکه کدام یک برای شما مناسب‌تر است
- ایجاد تغییرات در رفتار مالی با درک اینکه چگونه عادات پولی شما بر سایر جنبه‌های زندگی‌تان تأثیر می‌گذارد.
وظایف کوچ در کوچینگ مالی چیست؟
کوچ‌های مالی به مراجعان خود کمک می‌کنند تا نحوه مدیریت و کسب درآمد خود را بهبود بخشند. به عنوان مثال، کوچ‌ها می‌توانند به مراجعان در موارد زیر کمک کنند:
خروج از بدهی
شما به افراد کمک می‌کنید تا به شیوه‌ای هوشمندانه بدهی‌های خود را تسویه کنند و تصمیمات مالی بهتری بگیرند.
سازماندهی امور مالی
شما به افراد کمک می‌کنید تا نحوه استفاده و مدیریت بهینه‌تر پول خود را درک کنند.
پس‌انداز کردن
به همراه مراجع خود برنامه‌ها و اهداف پس‌انداز را تنظیم می‌کنید تا افراد بتوانند پس‌انداز موثرتری داشته باشند.
کسب درآمد بیشتر
این شامل کمک به دریافت ترفیع در شغل، پیدا کردن منابع جدید درآمد و یا ایجاد یک جریان درآمدی اضافی از طریق سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات است.
پذیرش عادات مالی بهتر و تغییر باورهای مالی
افراد باورهای متفاوتی در مورد پول دارند و به عنوان یک کوچ ذهنیت مالی، شما به آنها کمک می‌کنید تا باورهای محدودکننده خود را تغییر دهند.
مزایای کوچینگ مالی
طبق یک مطالعه که در سال 2013 توسط بنیاد سیتی (Citi Foundation) و سازمان NeighborWorks America در آمریکا انجام شد، برای کوچینگ مالی نتایج ملموسی در زندگی افراد مشاهده شد.
- بیش از نیمی از مراجعانی که در ابتدای کوچینگ هیچ پس‌اندازی نداشتند، پس از شرکت در برنامه، مقداری قابل توجهی پس‌انداز داشتند.
- همچنین، شرکت‌کنندگان به طور متوسط امتیاز FICO (رتبه بندی بانکی در دریافت تسهیلات) خود را 59 امتیاز افزایش دادند.
- دو سوم از افرادی که در ابتدای برنامه بخاطر وضعیت مالی خود دچار استرس بودند، پس از گذراندن دوره کوچینگ دیگر احساس استرس نداشتند.
یک مطالعه دیگر که در سال 2015 توسط مؤسسه Urban Institute انجام شد، حتی مزایای بیشتری را نشان داد.
در یکی از آیتم های این تحقیق مشاهده شد که افراد بسته به گروهی که در آن قرار داشتند، توانستند 1200 دلار پس‌انداز کنند و بدهی‌هایشان به طور میانگین 10,650 دلار کاهش یافت.
این همان قدرت کوچینگ مالی است که می‌تواند به معنای واقعی زندگی مراجعان شما را تغییر دهد.
کوچینگ مالی و بیزینس کوچینگ چه تفاوتی دارند؟
کوچینگ مالی و بیزینس کوچینگ هر دو به دنبال بهبود عملکرد و تصمیم‌گیری‌های افراد هستند، اما تمرکز آنها بر جنبه‌های مختلف زندگی و حرفه‌ای افراد است. در کوچینگ مالی، تمرکز اصلی بر مدیریت پول، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و ایجاد ثبات مالی شخصی است. کوچ‌های مالی به افراد کمک می‌کنند تا عادات مالی سالمی ایجاد کرده و استراتژی‌هایی برای خروج از بدهی یا افزایش سرمایه اتخاذ کنند.
از سوی دیگر، بیزینس کوچینگ بر توسعه مهارت‌های مدیریتی و و افزایش درآمد در کسب و کار متمرکز است. در بیزینس کوچینگ، اهداف معمولاً حول محور بهبود فرآیندهای کسب و کار، افزایش بهره‌وری و توسعه استراتژی‌های رشد قرار می‌گیرند.
یکی از تفاوت‌های کلیدی بین این دو نوع کوچینگ، نوع مخاطب و نیازهای آنها است. افراد در کوچینگ مالی اغلب به دنبال راهکارهایی برای بهبود وضعیت مالی شخصی خود هستند، در حالی که مراجعان بیزینس کوچینگ معمولاً صاحبان کسب‌وکارها، مدیران یا کارآفرینانی هستند که به دنبال بهبود عملکرد و توسعه کسب‌وکار خود هستند. کوچ مالی به افراد کمک می‌کند تا با استرس‌های مالی مقابله کنند و به اهداف شخصی مالی خود دست یابند، در حالی که بیزینس کوچ‌ها بر جنبه‌های استراتژیک و عملیاتی کسب‌وکارها متمرکزند و به رشد و توسعه آنها کمک می‌کنند.
همچنین، مهارت‌ها و ابزارهایی که در هر نوع کوچینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد، متفاوت است. کوچ‌های مالی اغلب با استفاده از ابزارهای تحلیل مالی، بودجه‌بندی و مدیریت سرمایه‌گذاری به مراجعان خود کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری در زمینه مالی بگیرند. اما در بیزینس کوچینگ، بیشتر تمرکز روی فرد مدیر یا صاحب کسب و کار، برنامه‌ریزی استراتژیک و بهبود فرآیندهای تجاری است تا کسب‌وکارها را به سمت موفقیت هدایت کنند.
آیا برای اینکه کوچ مالی شوید به مدرک نیاز دارید؟
برای تبدیل شدن به یک کوچ مالی موفق، داشتن مهارت‌های پایه‌ای کوچینگ ضروری است. پیش از شروع فعالیت در زمینه‌های تخصصی مانند کوچینگ مالی یا لایف کوچینگ، افراد باید اصول و تکنیک‌های اولیه کوچینگ را به‌خوبی بیاموزند. این مهارت‌ها شامل گوش دادن فعال، پرسیدن سوالات قدرتمند، و ایجاد ارتباط موثر با مراجع است که به کوچ‌ها امکان می‌دهد تا به درستی مراجع خود را در مسیر رسیدن به اهدافشان راهنمایی کنند.
پس از تسلط بر مهارت‌های پایه‌ای، افراد می‌توانند با استفاده از تخصص و تجربیات خود، به زمینه‌های مختلف کوچینگ مانند کوچینگ مالی وارد شوند. در این مرحله، کوچ‌ها به کمک دانش و تجربه خود می‌توانند به مراجعان کمک کنند تا عادات مالی سالم ایجاد کرده و به اهداف مالی‌شان برسند. با این حال، بدون داشتن یک پایه قوی در کوچینگ، توانایی کمک به مراجعان و هدایت صحیح آنها به‌طور مؤثر ممکن نخواهد بود.
برای یادگیری اصول پایه‌ای کوچینگ، دوره‌های آموزشی مختلفی وجود دارند، اما دوره کوچینگ حرفه ای آکادمی ستاره شمال یکی از بهترین گزینه‌ها برای فارسی‌زبانان است. این دوره، علاوه بر ارائه محتوای جامع و کاربردی، به زبان فارسی تدریس می‌شود و تمامی جنبه‌های اساسی کوچینگ را پوشش می‌دهد.
پس از اتمام دوره، به فارغ‌التحصیلان مدرک بین‌المللی کوچینگ اعطا می‌شود که مورد تأیید فدراسیون جهانی کوچینگ (ICF) است. این مدرک معتبر، به کوچ‌ها این امکان را می‌دهد تا به‌صورت حرفه‌ای و بین‌المللی فعالیت کنند و در زمینه‌های تخصصی مانند کوچینگ مالی به موفقیت دست یابند.
نمونه هایی از افراد و شرکتهایی که از کوچینگ مالی استفاده کرده اند
افراد و شرکت های مشهوری که از کوچینگ مالی استفاده کرده اند و از آن نتایج خوبی گرفته اند بسیار هستند. در اینجا چند نمونه را برای شما معرفی میکنیم.
شرکت‌ها و افراد مشهوری از کوچینگ مالی برای بهبود وضعیت مالی خود استفاده کرده‌اند، به‌خصوص در کشورهایی مانند ایالات متحده، که کوچینگ مالی به‌عنوان یک ابزار مؤثر برای مدیریت پول و رسیدن به اهداف مالی شناخته می‌شود. برخی از این نمونه‌ها شامل موارد زیر هستند:
شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ:
بسیاری از شرکت‌های بزرگ و چندملیتی از کوچینگ مالی برای کارکنان خود استفاده می‌کنند. برای مثال، گوگل و مایکروسافت برنامه‌های کوچینگ مالی را برای کارکنان خود فراهم کرده‌اند تا آنها بتوانند بهتر امور مالی خود را مدیریت کرده و سطح استرس خود را کاهش دهند. این برنامه‌ها معمولاً به کارکنان کمک می‌کند تا در زمینه‌هایی مثل برنامه‌ریزی برای بازنشستگی، مدیریت بدهی‌ها و پس‌انداز مؤثرتر عمل کنند.
ورزشکاران حرفه‌ای:
ورزشکاران برجسته‌ای مانند لبرون جیمز، ستاره بسکتبال NBA، از خدمات کوچینگ مالی استفاده کرده‌اند تا بتوانند ثروت خود را مدیریت کنند و تصمیمات مالی هوشمندانه بگیرند. لبرون به همراه تیمی از مشاوران و کوچ‌های مالی، بر سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و مدیریت ثروت خود تمرکز کرده است.
افراد مشهور در عرصه سرگرمی:
افراد شناخته‌شده‌ای در دنیای سینما و موسیقی نیز به کوچ‌های مالی مراجعه می‌کنند. برای مثال، اپرا وینفری، یکی از معروف‌ترین مجریان و کارآفرینان جهان، از کوچ‌های مالی و مشاوران اقتصادی استفاده کرده است تا ثروت خود را به‌طور مؤثر مدیریت کند و در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کند.
شرکت‌های مالی و استارتاپ‌ها:
شرکت‌های نوپای فعال در حوزه فناوری مالی (فین‌تک) نیز به کوچینگ مالی به‌عنوان یک ابزار برای کمک به رشد سریع‌تر خود نگاه می‌کنند. این شرکت‌ها، مانند Betterment و Wealthfront، از کوچ‌های مالی برای کمک به مشتریان خود استفاده می‌کنند تا تصمیمات مالی هوشمندانه‌تری بگیرند و به اهداف مالی بلندمدت خود دست یابند.
این نمونه‌ها نشان می‌دهد که کوچینگ مالی تنها مختص افراد با مشکلات مالی نیست؛ بلکه به عنوان یک ابزار برای بهبود مدیریت پول و سرمایه، حتی در سطح شرکت‌های بزرگ و افراد موفق نیز کاربرد دارد.
سوالات متداول در زمینه کوچینگ مالی
۱. کوچینگ مالی چیست و چه تفاوتی با مشاوره مالی دارد؟
کوچینگ مالی فرآیندی است که در آن یک کوچ به مراجعان کمک می‌کند تا عادات مالی بهتری ایجاد کرده و به اهداف مالی خود دست یابند. بر خلاف مشاوران مالی که معمولاً مشاوره‌های خاصی در مورد سرمایه‌گذاری و مدیریت مالی می‌دهند، کوچ‌ها بیشتر بر روی تغییر رفتارها و نگرش‌های مالی تمرکز می‌کنند و به مراجعان کمک می‌کنند تا راه‌حل‌های مناسب خود را پیدا کنند.
۲. چه کسانی می‌توانند از خدمات کوچینگ مالی بهره‌مند شوند؟
هر فردی که به دنبال بهبود وضعیت مالی خود، کاهش بدهی، پس‌انداز بیشتر یا برنامه‌ریزی برای آینده مالی است، می‌تواند از خدمات کوچینگ مالی استفاده کند. همچنین افرادی که در مدیریت مالی خود احساس استرس می‌کنند، می‌توانند از راهنمایی‌های یک کوچ مالی بهره‌مند شوند.
۳. آیا برای شروع کوچینگ مالی به مدرک خاصی نیاز دارم؟
قطعا داشتن مدرک می‌تواند مفید باشد، اما برای شروع کار به عنوان کوچ مالی، الزامی نیست. مهم‌ترین نکته این است که افراد ابتدا مهارت‌های پایه‌ای کوچینگ را یاد بگیرند و سپس با تخصص و تجربیات خود در زمینه‌های مختلف مانند کوچینگ مالی یا لایف کوچینگ فعالیت کنند.
۴. چه کتاب‌هایی در حوزه کوچینگ مالی توصیه می‌شود؟
کتابهای مفیدی در این زمینه وجود دارد که می‌توانند به افراد کمک کنند تا با مفاهیم و استراتژی‌های مالی آشنا شوند. برخی از کتابهای تأثیرگذار عبارتند از:
- The Total Money Makeover نوشته دِیو رمزی
- The 10X Financial Advisor by Scott Winters نوشته اسکات وینترز
- The Quants نوشته اسکات پترسون
- Gratitude Marketing نوشته مایکل اسکیورتینو
کتابهای فارسی در حوزه مدیریت مالی بسیار نوشته شده است اما اکثرا با رویکرد کوچینگ وارد این موضوع نشده اند.
۵. چگونه می‌توانم یک کوچ مالی پیدا کنم؟
برای پیدا کردن یک کوچ مالی، میتوانید از منابع آنلاین، شبکه‌های اجتماعی و توصیه‌های دوستان و خانواده استفاده کنید. همچنین، آکادمی‌های کوچینگ معتبر معمولاً فهرستی از کوچ‌های تأییدشده و دارای تجربه را ارائه می‌دهند. برای جستجو کوچ در حوزه مورد نظر خود میتوانید از لیست فارغ التحصیلان آکادمی ستاره شمال استفاده کنید.